Geri Dönüşümün Parlak Yıldızı
Alüminyum, hafifliği, dayanıklılığı ve korozyona karşı direnci sayesinde modern endüstrinin vazgeçilmez bir malzemesidir. Ancak onu gerçekten özel yapan şey, sınırsız geri dönüştürülebilir olmasıdır. Hurda alüminyumun geri dönüşümü, birincil üretimden %95 daha az enerji gerektirir. Bu da hem çevre hem de ekonomi için büyük bir avantajdır.
Ancak, tüm alüminyum hurdaları aynı değildir. Saflığına, alaşım türüne ve işlenme durumuna göre hurdaların piyasa değeri önemli ölçüde değişir. Peki, elinizdeki alüminyum hurdasının en değerli türü hangisidir?
Değeri Belirleyen Temel Faktörler
Alüminyum hurdasının fiyatını belirleyen üç ana faktör vardır:
Saflık ve Alaşım Türü: En değerli hurda, saf alüminyuma en yakın olan veya aranan özel bir alaşım içeren türdür.
Kirlilik ve Yabancı Madde İçeriği: Boya, plastik, demir, paslanmaz çelik gibi yabancı maddeler hurdanın saflığını azaltır ve değerini düşürür.
İşlenme ve Hazırlık Durumu (HMS/HMC): Preslenmiş, balyalanmış veya kesilmiş hurda, işlenmemiş (dökme) hurdaya göre genellikle daha kolay taşınır ve eritilir, bu da değerini artırabilir.
En Değerli Alüminyum Hurda Türleri
Piyasada en yüksek fiyatı gören ve geri dönüşüm tesislerinin öncelik verdiği hurda türleri şunlardır:
1. Temiz Jant Hurdası (Tekerlek Alaşımları)
Açıklama: Araç jantlarında kullanılan alüminyum alaşımları (genellikle Silisyum içerikli 3xx serisi), yüksek saflıkta ve tek tip bir alaşım sunar.
Değerlendirme: Çok Yüksek. Yüksek fiyatlıdır çünkü döküm endüstrisinde direkt olarak kullanılabilir ve kirlilik oranı düşüktür.
2. Kalıp (Ofset) Levha Hurdası
Açıklama: Matbaa ve baskı sektöründe kullanılan, genellikle saf alüminyumdan veya yüksek saflıkta alaşımlardan yapılmış ince levhalardır.
Değerlendirme: Yüksek. Saflığı çok yüksektir ve üzerindeki mürekkep veya kimyasal kalıntıları kolayca temizlenebilir.
3. Ekstrüzyon Profilleri (Kapı/Pencere Profilleri)
Açıklama: Kapı, pencere ve cephe sistemlerinde kullanılan, genellikle 6xxx serisi alaşımlardan (Magnezyum ve Silisyum) üretilen profillerdir.
Değerlendirme: Orta-Yüksek. Eğer boyasız ve termal bariyer (fitil/plastik) içermiyorsa çok değerlidir. Boyalı veya termal bariyerli olanlar daha az değerlidir.
4. Temiz Tüketim Kutuları (UBC - Used Beverage Cans)
Açıklama: Kola, bira gibi içecek kutuları.
Değerlendirme: Yüksek. Genellikle 3xxx serisi (Magnezyum ve Manganez) alaşımlardan yapılır ve kutu geri dönüşüm döngüsünde çok önemlidir. Ancak toplama, presleme ve taşıma maliyetleri diğer hurdalara göre daha fazladır.
Orta Değerli ve Yaygın Hurda Türleri
Bunlar piyasada en çok bulunan ve orta fiyat seviyesinde işlem gören hurdalardır:
Alüminyum Tel ve Kablo Hurdaları (Plastikten ayrılmış): Saflık derecesi yüksek olsa da, ayrıştırma maliyeti nedeniyle net fiyatı değişebilir.
Karışık Alaşımlı Hurda (Old Cast - Eski Döküm): Motor blokları, şanzıman parçaları gibi çeşitli döküm parçalarıdır. Farklı alaşımları içerdiği için değeri düşüktür.
Alüminyum Talaşı: Temiz ve kuru talaş değerlidir, ancak yağlı veya karışık talaşlar erimeden önce temizleme gerektirdiğinden daha düşük fiyatlanır.
